Wiązania chemiczne - powtórka do sprawdzianu dla klasy "biol - chem" czyli dla 2D :) cz.1.

 I. Elektroujemność pierwiastków i elektronowa teoria wiązań Lewisa-Kossela

1. Elektroujemność - miara zdolności przyciągania elektronów przez atom danego pierwiastka (w wiązaniu kowalencyjnym)

- elektroujemność określona jest liczbowo w skali Paulinga na podstawie energii wiązań między atomami

- niska elektroujemność cechuje metale - najsłabiej przyciągają elektrony czyli i łatwo je oddają, są pierwiastkami elektrododatnimi

- natomiast wysoka elektroujemność jest cechą niemetali, przyciągają elektrony najmocniej, mogą być pierwiastkami zarówno elektrododatnimi, jak i elektroujemnymi,

- rozkład elektroujemności pierwiastków w u.o.p. chem.

Ø W grupach elektroujemność pierwiastków maleje wraz ze wzrostem liczby atomowej Z pierwiastka,

Ø W okresach elektroujemność pierwiastków rośnie wraz ze wzrostem liczby atomowej Z pierwiastka

Ø Najmniejszą elektroujemność posiadają pierwiastki lewego dolnego rogu u.o.p (cez - 0,7)

Ø Największa elektroujemność posiadają pierwiastki prawego górnego rogu u.o.p (fluor - 4,0, jest zawsze pierwiastkiem elektroujemnym)

2. Elektronowa teoria wiązań chemicznych - atomy pierwiastków łącząc się w cząsteczki (molekuły) homoatomowe lub heteroatomowe dążą do osiągnięcia na powłoce walencyjnej (zewnętrznej) dubletu lub oktetu elektronowego, czyli konfiguracji elektronowej najbliższego sobie helowca, która jest konfiguracją najbardziej stabilną i o najniższym stanie energii (atomy helowców występują w postaci atomowej i poza określonymi przypadkami nie tworzą cząsteczek homoatomowych, czy też heteroatomowych). Atomy pierwiastków mogą osiągnąć konfigurację najbliższego helowca poprzez:

Ø Uwspólnienie pary lub par elektronowych

Ø Uwspólninie pary lub par elektronowych z przesunięciem ich w kierunku jądra atomu pierwiastka bardziej elektroujemnego

Ø Oddanie elektronów (zanik zewnętrznej powłoki - powłoka wewnętrzna staje się powłoka walencyjną i atom przekształca się jon dodatni - kation)

Ø Pobranie elektronów i uzupełnienie powłoki walencyjnej do dubletu lub oktetu elektronowego (atom przekształca się w jon ujemny anion)

Ø Przekazanie pary lub par elektronowych przez atom jednego pierwiastka(elektronodonor) na atom drugiego pierwiastka (elektronoakceptor)

3. Wiązanie chemiczne - oddziaływanie miedzy elektronami (głównie walencyjnymi) i jądrami poszczególnych pierwiastków, prowadzące do powstania złożonych z ugrupowań chemicznych (cząsteczek związku chemicznego, cząsteczek pierwiastka, kryształu jonowego, asocjatów, kryształów metali.